Waarom is dit een probleem?
Te vaak zien we dat projectmanagers in de aanloop naar een deadline voorbijgaan aan de onvermijdelijke doorlooptijd van bepaalde activiteiten. Het opbouwen van een testomgeving, een datamigratie, een goedgekeurde configuratiewijziging – het zijn geen processen die je onbeperkt kunt versnellen.
Feitelijke doorlooptijd: Sommige werkzaamheden – zoals het opbouwen van een testomgeving of het uitvoeren van een datamigratie – hebben een bepaalde doorlooptijd die je maar beperkt kunt beïnvloeden zonder ergens op in te boeten. De doorlooptijd wordt bepaald door degene die het uitvoert: de ervaringsdeskundige die weet wat er nodig is om het goed te doen. Meer druk versnelt het proces zelden, en verhoogt vooral het risico op fouten.
Spanningsboog van mensen: Werk dat diepe concentratie vereist – zoals analyse, afstemming of foutdetectie – laat zich niet eindeloos versnellen. Als iets drie dagen denkwerk vraagt, is het onrealistisch te verwachten dat het in één dag lukt zonder fouten of frustratie. Degene die dat wél voorstelt, heeft vermoedelijk nooit zélf dit soort werk gedaan.
Kennis en context: Extra mensen inzetten lijkt aantrekkelijk, maar zonder de juiste context en ervaring vertragen ze het proces eerder dan dat ze het versnellen. Activiteiten die leunen op inzicht en afwegingen kun je niet verdelen als lopendebandwerk. Al zet je vijf frituurpannen naast elkaar – die ene kroket moet nog steeds gewoon z’n tijd in één pan doorbrengen.
Mitigerende maatregel
Ook als de belangen botsen en de druk oploopt, moet je realistisch blijven plannen. Niet alles is oplosbaar met meer druk of meer mensen. Of kies je liever voor een planning die er netjes uitziet, maar waarvan je weet dat die in de praktijk niet gaat werken?
Wat dan wél werkt? Dat begint met een paar nuchtere uitgangspunten:
Accepteer de minimale doorlooptijd – Sommige activiteiten hebben nu eenmaal een ondergrens qua tijd, bepaald door wat er nodig is om het goed te doen. Dat ontkennen leidt in veel gevallen niet tot versnelling, maar tot herstelwerk.
Houd rekening met menselijke factoren – Kwaliteit ontstaat niet onder constante druk. Mensen hebben ruimte nodig om na te denken, af te stemmen en bij te komen. Als je die ruimte niet geeft, loopt de cognitieve belasting op – met als resultaat meer fouten, minder eigenaarschap en steeds minder zin om er überhaupt nog energie in te steken.
Plan realistisch, niet optimistisch – Druk uitoefenen kan soms tempo opleveren, maar het gaat altijd ten koste van iets: kwaliteit, eigenaarschap of draagvlak.